چگونه با گواهی سپرده شمش طلا از بورس طلا بخریم؟
زمان تقریبی مطالعه 11 دقیقه
در روزگاری که ارزش پول، بازیچه‌ی نوسانات اقتصادی شده و بازارها چون امواج سرگردان دریا بالا و پایین می‌روند؛ طلا همچون صخره‌ای استوار باقی مانده است. بسیاری از سرمایه‌گذاران، از گذشته تا امروز، این فلز گران‌بها را مأمنی برای حفظ دارایی‌های خود می‌دانند. اما دیگر نیازی نیست که برای خرید طلا، به بازارهای سنتی سر بزنید و نگران اجرت، مالیات یا امنیت نگهداری آن باشید.
در دنیای سرمایهگذاری نوین، گواهی سپرده شمش طلا پلی است میان سرمایه‌گذاران و طلای واقعی؛ راهی که بدون نیاز به در اختیار داشتن شمش فیزیکی، مالک آن میشوید و هر زمان که بخواهید، امکان معامله یا دریافت طلای خود را خواهید داشت. بورس کالا این امکان را فراهم کرده تا با شفافیت و امنیت بالا، سرمایهگذاری روی طلا را تجربه کنید. اما چگونه میتوان این گواهی را خریداری کرد؟ چه مراحلی دارد و چه نکاتی را باید در نظر گرفت؟ در این راهنما، گام‌به‌گام مسیر خرید گواهی سپرده شمش طلا را در بورس کالا مرور خواهیم کرد تا با آگاهی بیشتری قدم در این مسیر بگذارید.
گواهی سپرده چیست؟
در دنیای تجارت و سرمایهگذاری، همیشه این پرسش مطرح بوده است که چگونه میتوان مالکیت یک کالا را بدون در اختیار داشتن فیزیکی آن به دست آورد؟ گواهی سپرده کالا پاسخی است که بورس‌های معتبر برای این چالش ارائه داده‌اند. این گواهی‌ها اسنادی رسمی و قابل معامله در بازار بورس هستند که نشان میدهند دارنده آن، مالک مقدار مشخصی از یک کالا است، بدون آنکه نیاز به نگهداری فیزیکی آن داشته باشد.
گواهی سپرده سندی رسمی و قابل معامله در بورس است که مالکیت مقدار مشخصی از کالا مانند شمش طلا، زعفران یا سکه را بدون نیاز به تحویل فیزیکی اثبات میکند. برای مثال اگر شما ۲۵۰۰ گواهی سپرده شمش طلا خریداری کنید، به این معناست که مالک ۲۵۰ گرم شمش طلا با عیار ۹۹۵ هستید.
گواهی سپرده چگونه کار میکند؟
این گواهی‌ها نخستین بار در خرداد ۱۳۹۳ توسط شورای عالی بورس و اوراق بهادار تصویب شد و ابتدا برای محصولات کشاورزی به کار گرفته شد. بعدها در سال ۱۳۹۴، این ابزار مالی وارد بازار سکه و طلا شد و امروز یکی از رایج‌ترین روش‌های سرمایهگذاری در بورس کالای ایران است.
خرید گواهی سپرده، نه‌تنها امنیت سرمایه شما را تضمین میکند بلکه امکان نقدشوندگی سریع، معامله در بازار رسمی و حتی استفاده از این اوراق بهعنوان وثیقه بانکی برای دریافت وام را نیز فراهم میسازد. پس اگر قصد سرمایهگذاری در کالاهایی مثل طلا، سکه یا محصولات کشاورزی را دارید و نمی‌خواهید با چالش‌های نگهداری فیزیکی آن روبه‌رو شوید، گواهی سپرده راهی کم‌هزینه، شفاف و مطمئن برای ورود به این بازارها است.
گواهی سپرده شمش طلا چیست؟
گواهی سپرده شمش طلا یکی از اوراق بهادار قابل معامله در بورس کالای ایران است که مالکیت مقدار مشخصی از شمش طلا را اثبات میکند. این گواهی معادل ۰.۱ گرم طلا (صد سوت) با عیار ۹۹۵ است و امکان خرید و فروش آن بهصورت آنلاین وجود دارد. در ۱۸ اسفند ۱۴۰۱، گواهی سپرده شمش طلا بهعنوان جدیدترین ابزار سرمایهگذاری در بورس کالا معرفی شد و از آن زمان تاکنون، بهعنوان یکی از روش‌های امن و شفاف برای سرمایهگذاری در طلا مورد استفاده قرار گرفته است.
ویژگی‌های گواهی سپرده شمش طلا
گواهی سپرده شمش طلا بر اساس استانداردهای مشخصی عرضه و معامله میشود که در ادامه مهمترین مشخصات آن را بررسی می‌کنیم:
- دارایی پایه: شمش طلا
- عیار شمش: حداقل ۹۹۵ از ۱۰۰۰
- واحد هر گواهی: ۰.۱ گرم طلا (۱۰۰ سوت)
- واحد قیمتی: ریال بر گرم
- حداقل تغییر قیمت در سفارش: ۱۰ ریال برای هر گواهی سپرده
- بستر معاملاتی: سامانه معاملات ابزارهای نوین مالی بورس کالای ایران (sama.ir)
- نماد معاملاتی: CD1G0B0001
- دوره معاملات: بر اساس اطلاعیه گشایش انبارها
- روزهای معاملاتی: شنبه تا پنجشنبه
ساعات معاملات:
- پیش‌گشایش: ۱۱:۳۰ تا ۱۲:۰۰
- حراج تک‌قیمتی: ۱۲:۰۰
- حراج پیوسته: شنبه تا چهارشنبه از ۱۲:۰۰ تا ۱۷:۰۰، پنجشنبه از ۱۲:۰۰ تا ۱۵:۰۰
- حداقل میزان خرید: ۱ واحد گواهی (۰.۱ گرم)
- حداکثر میزان خرید در هر سفارش: ۱۰۰ گرم (۱۰۰۰ واحد)
- حداکثر میزان دارایی هر شخص: ۵۰۰ هزار واحد (۵۰ کیلوگرم شمش طلا)
- دامنه نوسان قیمت: ۵± درصد قیمت پایانی روز معاملاتی قبل
- حداقل میزان لازم برای تحویل فیزیکی: ۱۱۰۰۰ گواهی سپرده (۱۱۰۰ گرم شمش طلا)
- هزینه انبارداری: ۵۳ ریال به ازای هر واحد گواهی سپرده در روز به‌همراه ۱۰٪ مالیات
روش خرید گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا
برای خرید گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا، ابتدا باید کد بورس کالا دریافت کنید. سپس با واریز وجه به حساب کارگزاری، سفارش خرید خود را ثبت کرده و پس از انجام معامله، مالک گواهی سپرده شمش طلا خواهید شد. این گواهی امکان خرید، فروش و حتی دریافت فیزیکی شمش طلا را به شما میدهد. در ادامه مراحل کار را جامع‌تر بیان کرده‌ایم.
۱. دریافت کد معاملاتی بورس کالا
برای ورود به بازار گواهی سپرده شمش طلا، باید کد معاملاتی بازارهای مالی را دریافت کنید. این کد برای اشخاص حقیقی از طریق سامانه EBGO صادر میشود و اشخاص حقوقی نیز می‌توانند درخواست خود را از طریق کارگزاری‌های مجاز ارسال کنند.
۲. واریز وجه به حساب کارگزاری
پس از دریافت کد معاملاتی، باید مبلغ مورد نظر خود را به حساب کارگزاری واریز کنید. اطلاعات واریزی شامل مبلغ، نام و نام خانوادگی، کد ملی، ساعت و تاریخ انتقال وجه باید برای کارگزار ارسال شود. برای مثال اگر قصد خرید ۱۰۰ گواهی سپرده شمش طلا (معادل ۱۰ گرم طلا) را دارید، باید مبلغ مورد نیاز را به حساب کارگزاری واریز کنید.
۳. ثبت سفارش خرید
پس از واریز وجه، نوبت به ثبت سفارش خرید میرسد. این کار از طریق سامانه معاملاتی EBGO یا کارگزاری‌های آنلاین انجام میشود. شما میتوانید قیمت پیشنهادی خود را مشخص کنید و در صورت تطابق قیمت با سفارش‌های موجود در بازار، معامله انجام خواهد شد.
۴. دریافت و نگهداری گواهی سپرده شمش طلا
پس از خرید، گواهی سپرده در حساب کارگزاری شما ثبت میشود. این گواهی نشان میدهد که شما مالک مقدار مشخصی طلا هستید که در خزانه بانک و تحت نظارت بورس کالا نگهداری میشود. برای مثال اگر ۲۵۰۰ گواهی سپرده شمش طلا خریداری کرده باشید، معادل ۲۵۰ گرم طلا در اختیار دارید که بهصورت امن در انبار نگهداری میشود.
۵. تحویل فیزیکی شمش طلا (در صورت تمایل)
اگر قصد دریافت طلای فیزیکی خود را دارید، باید حداقل ۱۱۰۰۰ گواهی سپرده (معادل ۱۱۰۰ گرم طلا) داشته باشید. پس از ارسال درخواست تحویل و تعیین زمان مراجعه، باید به خزانه بانک مراجعه کنید و شمش طلای خود را تحویل بگیرید. تحویل طلا در حضور نماینده بورس، نماینده شرکت تولیدکننده و انباردار انجام میشود تا اصالت کالا تأیید شود.
۶. تسویه هزینه انبارداری
هزینه انبارداری برای نگهداری شمش طلا در انبار بورس روزانه ۵۳ ریال به ازای هر گواهی سپرده (به‌همراه ۱۰٪ مالیات) است. این هزینه در زمان فروش گواهی سپرده یا تحویل فیزیکی شمش از مالک دریافت میشود.
۷. امکان فروش گواهی سپرده در بورس کالا
اگر نیازی به دریافت فیزیکی طلا ندارید، میتوانید در هر زمان گواهی سپرده خود را در بورس کالا بفروشید. با ثبت سفارش فروش، در صورت مطابقت قیمت پیشنهادی شما با تقاضای بازار، معامله انجام شده و مبلغ حاصل از فروش به حساب شما واریز خواهد شد.
نکات مهم در معاملات گواهی سپرده شمش طلا
سرمایه‌گذاران برای انجام معاملات باید شرایطی را در نظر داشته باشند تا خرید و فروش موفقی در بورس کالا داشته باشند. در ادامه به نکات مهم در معاملات گواهی سپرده شمش طلا می‌پردازیم.
معاملات نقدی با مهلت تسویه مشخص
گواهی سپرده شمش طلا نوعی اوراق بهادار قابل معامله در بورس کالا است که بهصورت نقدی خرید و فروش میشود. این معاملات دارای مهلت تسویه مشخص هستند، بنابراین مشتری قبل از خرید باید وجه مورد نیاز را در حساب خود داشته باشد.
سازوکار دفتر دارایی و واریز وجه
برخلاف برخی دیگر از اوراق گواهی سپرده در بورس کالا، معاملات شمش طلا بر مبنای دفتر دارایی انجام میشود. دفتر دارایی نوعی حساب تسویه در سامانه بورس کالا است که تمامی تراکنشهای مربوط به خرید و فروش گواهی سپرده شمش طلا در آن ثبت میشود. برای خرید گواهی سپرده شمش طلا، مشتری باید:
- مبلغ موردنظر را به حساب کارگزار واریز کند.
- کارگزار مبلغ را به حسابهای تعیین‌شده توسط بورس کالا انتقال دهد.
- بورس کالا به محض وصول وجه، دفتر دارایی مشتری را به میزان واریز شده شارژ میکند.
پس از انجام این مراحل، مشتری میتواند با موجودی دفتر دارایی خود، معاملات را انجام دهد.
برداشت وجه از دفتر دارایی
● در صورت نیاز به برداشت وجه، مشتری باید درخواست خود را به کارگزار ارائه دهد.
● کارگزار این درخواست را در سامانه بورس کالا ثبت میکند.
● بورس کالا در پایان جلسه معاملاتی درخواست‌ها را بررسی کرده و وجه را به مشتری بازمی‌گرداند.
تسویه هزینه‌های معاملاتی
کارمزدهای معاملاتی و هزینه‌های انبارداری شمش طلا نیز از طریق دفتر دارایی مشتری تسویه میشود. این بدان معناست که تا زمانی که دفتر دارایی شارژ باشد، هزینه‌های انبارداری و کارمزدها بهطور خودکار از آن کسر میگردد.
محدودیتهای سرمایهگذاری در بورس کالا
از آنجا که معاملات شمش طلا در بورس کالا روندی پیچیده و زمان‌بر دارد، برخی از سرمایه‌گذاران ممکن است روش‌های جایگزین مانند صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر طلا یا معاملات آنلاین طلا در سایر پلتفرم‌ها را ترجیح دهند.
بهترین جایگزین معاملات گواهی سپرده شمش طلا
معاملات گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا شفاف، امن و قانونی است اما برای همه سرمایه‌گذاران مناسب نیست. این روش به دلایلی مانند نیاز به دریافت کد بورس کالا، سازوکار پیچیده دفتر دارایی، تسویه‌های زمان‌بر و محدودیتهای حداقل خرید، ممکن است برای برخی افراد دسترسی دشواری ایجاد کند.
با توجه به این مسائل، بسیاری از سرمایه‌گذاران به دنبال روش‌های ساده‌تر و سریع‌تر برای سرمایهگذاری در طلا هستند که ضمن حفظ امنیت، نقدشوندگی بالاتری داشته و فرآیند خرید و فروش آن چند مرحله‌ای و زمان‌بر نباشد.
پسانداز و خرید طلای آب شده از سامانه ملی گلد
ملّی گلد یکی از جایگزین‌های مدرن و ساده‌تر برای خرید طلا است که امکان پسانداز و سرمایهگذاری تدریجی در طلا را بدون نیاز به ورود به بورس کالا فراهم میکند. ویژگی‌های بارز خرید از ملی گلد شامل:
● عدم نیاز به کد بورس کالا: برای خرید طلا از ملّی گلد نیازی به دریافت کد بورسی و طی کردن مراحل پیچیده نیست.
● امکان خرید طلا با مبالغ کم: برخلاف گواهی سپرده که حداقل مقدار خرید ۰.۱ گرم (۱۰۰ سوت) است، در ملّی گلد میتوان با ۱۰ سوت طلا خریداری کرد.
● نقدشوندگی سریع‌تر: در ملّی گلد امکان فروش آنی و برداشت وجه بدون نیاز به روندهای پیچیده تسویه بورس وجود دارد.
● عدم نیاز به نگهداری فیزیکی: مشابه گواهی سپرده، دارایی شما در خزانه امن بانک کارگشایی نگهداری میشود و در هر زمان امکان دریافت فیزیکی آن وجود دارد.
● امکان تحویل فیزیکی طلا از ۳۰ سوت: برخلاف بورس که امکان تحویل فیزیکی شمش طلا را از ۱۱۰۰ گرم طلا مجاز می‌داند، در ملّی گلد تمام موجودی‌های بالای ۳۰ سوت به شکل سکه پارسیان یا قطعات طلای آب شده تحویل داده خواهند شد.
● اگر به این روش علاقه‌مند شدید، اولین گام شما ثبت نام در اپلیکیشن ملّی گلد است.
لینک نصب اپلیکیشن خرید و فروش طلای آبشده ملّی گلد
صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر طلا
یکی دیگر از جایگزین‌های مناسب برای معاملات گواهی سپرده شمش طلا، صندوقهای سرمایهگذاری طلا است که سرمایه شما را در ابزارهای مالی مرتبط با طلا (مانند گواهی سپرده شمش و قراردادهای آتی) مدیریت میکنند. مزایای این صندوق‌ها عبارتند از:
● نقدشوندگی بالا و فرآیند ساده‌تر: خرید و فروش واحدهای صندوقهای طلا مانند خرید سهام است و پیچیدگی‌های ثبت سفارش در بورس کالا را ندارد.
● مدیریت حرفه‌ای سرمایه: این صندوق‌ها توسط مدیران حرفه‌ای بازار سرمایه اداره شده و نوسانات بازار را به شکل بهتری مدیریت میکنند.
● مناسب برای سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای: اگر تجربه کافی در معاملات گواهی سپرده ندارید، صندوقهای طلا گزینه‌ای مناسب برای کاهش ریسک و مدیریت بهتر سرمایه شما هستند.
خرید شمش طلا از بازار فیزیکی
برای افرادی که تمایل دارند شمش طلا را بهصورت فیزیکی در اختیار داشته باشند، خرید مستقیم از بازار طلای فیزیکی نیز میتواند جایگزین گواهی سپرده شمش طلا باشد. توجه داشته باشید که در این روش ریسک نگهداری و نیاز به داشتن امنیت بالا وجود دارد. همچنین کارمزد و اجرت بالاتری نسبت به معاملات بورس کالا باید پرداخت شود. مزایای خرید شمش طلا از بازار به صورت حضوری عبارتند از:
● بدون نیاز به فرآیندهای ثبت سفارش بورس کالا
● امکان انتخاب وزن و عیار دلخواه شمش
● قابل نگهداری در خانه یا صندوق امانات بانک
مقایسه جایگزین‌های معاملات گواهی سپرده شمش طلا؛ کدام روش بهتر است؟
اگر به دنبال راهی ساده، امن و کم‌هزینه هستید؛ سامانههای خرید و فروش آنلاین طلا مانند ملّی گلد گزینه بهتری از معاملات گواهی سپرده شمش طلا هستند. مقاله بررسی ارزش سرمایه گذاری در طلای آب شده میتواند درک عمیق‌تری به شما درباره این شیوه بدهد. چنانچه سرمایهگذاری حرفه‌ای‌تری مدنظر دارید: صندوقهای سرمایهگذاری طلا انتخاب بهتری است.
همچنین اگر قصد دریافت فیزیکی شمش طلا را دارید و حداقل ۱۱۰۰ گرم سرمایهگذاری میکنید: گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا همچنان یک گزینه منطقی است. علاوه بر آن، اگر شمش فیزیکی را ترجیح می‌دهید و به امنیت نگهداری آن مطمئن هستید: خرید از بازار سنتی طلا نیز میتواند جایگزین باشد. در نهایت انتخاب بهترین روش بستگی به نیاز، سرمایه و میزان آشنایی شما با بازارهای مالی و طلا دارد.
سوالات متداول
۱. حداقل میزان خرید گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا چقدر است؟
حداقل میزان خرید گواهی سپرده شمش طلا در بورس کالا ۱ واحد گواهی، معادل ۰.۱ گرم (۱۰۰ سوت) شمش طلا با عیار ۹۹۵ است. برای خرید، ابتدا باید کد بورس کالا دریافت کرده و سپس از طریق کارگزاری اقدام کنید.
۲. آیا میتوان گواهی سپرده شمش طلا را به طلای فیزیکی تبدیل کرد؟
بله اما برای تحویل فیزیکی شمش طلا از انبار بورس کالا، حداقل ۱۱۰۰۰ گواهی سپرده (۱۱۰۰ گرم طلا) لازم است. پس از ثبت درخواست تحویل، شمش طلا در حضور نماینده بورس و انباردار به شما تحویل داده میشود.
۳. چه جایگزین‌هایی برای معاملات گواهی سپرده شمش طلا وجود دارد؟
اگر معاملات گواهی سپرده شمش طلا برای شما پیچیده است، میتوانید از روش‌های جایگزین مانند صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر طلا یا سامانههای خرید و فروش آنلاین طلا مانند ملّی گلد استفاده کنید. این روش‌ها نقدشوندگی بالاتر و فرآیند ساده‌تری دارند.
