اجرت طلا چقدر است و چگونه محاسبه می شود؟
زمان تقریبی مطالعه 10 دقیقه
در دنیای پررمز و راز طلا و جواهر، مفهوم اجرت ساخت طلا از آن دسته موضوعاتی است که بسیاری از خریداران را به تفکر و تردید وامی‌دارد. این هزینه که به دقت و هنرمندی در طراحی بستگی دارد؛ در تعیین قیمت نهایی طلا نقشی کلیدی ایفا میکند و گاه موجب تفاوتهای چشمگیر در نرخ‌ها میشود.
اگر تا به حال برای خرید طلا رفته باشید، حتما توجه‌اتان به دستان طلافروش روی کلیدهای ماشین‌حساب جلب شده است. اینکه بدانید او چه‌کاری انجام میدهد باعث میشود تجربه‌ای آگاهانه و منصفانه از خرید طلا داشته باشید. در این مقاله به لایه‌های مختلف اجرت طلا، سازوکار تعیین آن و عوامل تأثیرگذار بر این مقوله خواهیم پرداخت تا شما با دیدی ژرف‌تر به دنیای طلا وارد شوید و در خریدهای خود تصمیمی سنجیده بگیرید.
اجرت در طلا یعنی چه؟
هزینه‌ای که خریدار بهعنوان پاداش هنر و زحمت طلاساز برای خلق قطعه‌ای زینتی پرداخت میکند؛ اجرت ساخت طلا است. این مبلغ علاوه بر بهای طلای خام محاسبه میشود و بسته به میزان پیچیدگی طرح، ظرافت به‌کاررفته متغیر است.
بهطور مثال خرید یک دستبند طلای ساده معمولاً اجرت کمتری دارد؛ چرا که ساختار آن بی‌پیرایه و بدون جزئیات خاص است. اما در مقابل اگر یک گردنبند ظریف با طرحی پیچیده و نگین‌کاری شده انتخاب کنید، هزینه اجرت به مراتب افزایش می‌یابد؛ زیرا این قطعه به تلاش و دقت بیشتری نیاز داشته و طلاساز زمان و توان بیشتری برای ساخت آن صرف کرده است.
پس اجرت مبلغ مشخص‌شده‌ای ندارد، بلکه این طرح، میزان ظرافت و جزئیات به‌کاررفته در طلاست که تعیین‌کننده میزان اجرت آن است و این مبلغ میتواند بسته به هر قطعه کاملاً متفاوت باشد.
قوانین اجرت طلا
اجرت ساخت تنها برای طلای نو محاسبه میشود و هنگام فروش این مبلغ از ارزش طلا کسر نمی‌گردد. بنابراین اگر قصد فروش طلای زینتی خود را داشته باشید، خریدار اجرت ساخت آن را به شما بازپرداخت نمی‌کند و تنها به اندازه ارزش ذاتی طلا موظف به پرداخت است. به این ترتیب تنها خریدار اولیه ملزم به پرداخت اجرت ساخت به طلافروش است، در حالی‌که خریداران بعدی از این هزینه معاف هستند.
متأسفانه گاهی در بازار مشاهده میشود که برخی طلافروشان برای طلای دست دوم نیز اجرت ساخت مطالبه میکنند که این کار خلاف مقررات است. از این رو برای اطمینان از پرداخت منصفانه اجرت، توصیه میشود طلای اجرت‌دار خود را از طلافروشیهای معتبر تهیه کنید.
همچنین در فرآیند فروش طلای نو، طلافروش موظف است اجرت ساخت را دقیقاً مطابق فاکتوری که از سوی طلاساز تعیین شده، به مشتری اعلام کند و اجازه ندارد این مبلغ را بهطور دلخواه تغییر دهد.
چطور اجرت طلا را حساب کنیم؟
اجرت ساخت طلا به روش‌های مختلفی محاسبه میشود. بنابراین پیشنهاد میشود که هنگام خرید طلا، حتماً از طلافروش در مورد نحوه محاسبه اجرت سؤال کنید تا هزینه‌ها برایتان شفاف‌تر شود. به یاد داشته باشید که اجرت به طور ثابت تعریف نمیشود و بسته به طرح و جزئیات ساخت طلا، متفاوت است.
محاسبه اجرت ساخت طلا به صورت درصدی
در این روش اجرت ساخت بهصورت درصدی از قیمت خالص طلا محاسبه میشود. به این معنا که اگر فروشنده بگوید اجرت این طلا ۲۰٪ است، شما باید ۲۰ درصد از قیمت طلای خالص را به عنوان اجرت بپردازید. این روش باعث میشود که با تغییرات قیمت طلا، اجرت نیز متناسب با آن تغییر کند.
فرض کنید قیمت یک گرم طلای ۱۸ عیار ۳ میلیون تومان است و اجرت ساخت ۱۰ درصد اعلام شده است. در این صورت برای محاسبه اجرت ساخت، باید ۱۰ درصد از ۳ میلیون تومان را حساب کنید:
۳۰۰,۰۰۰ تومان = ۱۰٪ × ۳,۰۰۰,۰۰۰
بنابراین اجرت ساخت برای یک گرم طلای ۱۸ عیار با این شرایط ۳۰۰ هزار تومان خواهد بود.
محاسبه اجرت ساخت به تومان
در این روش اجرت ساخت بهصورت مبلغی ثابت به ازای هر گرم طلا مشخص میشود و تغییرات قیمت خالص طلا بر آن تأثیری ندارد. این روش بیشتر برای طلاهای دارای طراحی‌های پیچیده یا سنگ‌های قیمتی استفاده میشود. یکی از مزیتهای این روش این است که تغییرات قیمتی طلا روی آن اثری ندارد.
فرض کنید قصد خرید دستبندی از طلا با وزن ۵ گرم دارید و فروشنده اجرت ساخت آن را ۵۰ هزار تومان به ازای هر گرم اعلام کرده است. در این صورت مبلغ اجرت به این صورت محاسبه میشود:
۲۵۰,۰۰۰تومان = ۵ گرم × ۵۰,۰۰۰ تومان
بنابراین، اجرت ساخت این دستبند ۲۵۰ هزار تومان خواهد بود.
تعیین اجرت در طلا به تومان و درصد
این روش پیچیده‌تر است و ترکیبی از دو روش قبلی به شمار میآید. در اینجا فروشنده هم مبلغی ثابت به تومان و هم درصدی از قیمت خالص طلا را برای اجرت ساخت محاسبه میکند. لازم به ذکر است که این روش متداول‌تر از دو روش قبلی است.
فرض کنید قصد خرید گردنبندی با قیمت ۶۰۰ هزار تومان برای هر گرم دارید. فروشنده اعلام میکند که اجرت ساخت این گردنبند ۷۰ هزار تومان و ۱۰ درصد از قیمت خالص است. برای محاسبه ابتدا ۱۰ درصد از قیمت خالص طلا را به‌دست آورده و سپس آن را با مبلغ ثابت جمع می‌کنیم:
اجرت درصدی: ۶۰,۰۰۰ تومان = ۱۰٪ × ۶۰۰,۰۰۰
اجرت کل: ۱۳۰,۰۰۰ تومان = ۷۰,۰۰۰ + ۶۰,۰۰۰
بنابراین اجرت ساخت این گردنبند ۱۳۰ هزار تومان خواهد بود.
چطور قیمت نهایی طلا حساب میشود؟
برای تعیین قیمت نهایی طلا در زمان خرید، ابتدا اجرت ساخت محاسبه میشود و سپس با اضافه کردن آن به قیمت خالص طلا به‌همراه سود فروشنده و مالیات بر ارزش افزوده، قیمت نهایی طلا به‌دست میآید. فرمول کلی محاسبه قیمت طلا به شکل زیر است:
قیمت نهایی طلا = قیمت خالص طلا + اجرت ساخت + سود فروشنده + مالیات ارزش افزوده
اجرت ساخت به صورت زیر محاسبه میشود:
اجرت ساخت = وزن طلا × اجرت ساخت یک گرم طلا
سود فروشنده نیز با توجه به قیمت طلا محاسبه میشود:
سود فروشنده = ۷ درصد از قیمت طلا + اجرت ساخت
مالیات به میزان ۹ درصد از مجموع اجرت و سود فروشنده محاسبه میشود.
برای درک بهتر این محاسبات، فرض کنید یک قطعه طلا که شما انتخاب کردهاید، قیمت خالص آن ۱۰۰ میلیون تومان است. حال بیایید محاسبات مربوط به قیمت نهایی این طلا را انجام دهیم:
- محاسبه سود فروشنده:
سود فروشنده ۷ درصد از مبلغ خالص طلا است. برای محاسبه سود، فرمول زیر را استفاده می‌کنیم:
7∕100 × 100,000,000 = 7,000,000تومان
- محاسبه اجرت ساخت:
فرض کنید طلا فروش اجرت ساخت را ۲۰ درصد از قیمت خالص در نظر گرفته است. بنابراین:
20∕100 × 100,000,000 = 20,000,000 تومان
- محاسبه مالیات:
مالیات فقط بر روی سود و اجرت محاسبه میشود. برای محاسبه مالیات:
9∕100 × (اجرت ساخت+سود فروشنده) = مالیات
9∕100 × (20,000,000 + 7,000,000) = 9∕100 × 27,000,000 = 2,430,000 تومان
- محاسبه قیمت نهایی:
حالا تمام مقادیر به دست آمده را جمع می‌کنیم:
100,000,000 + 20,000,000 + 7,000,000 + 2,430,000 = 129,430,000 تومان
بنابراین، برای خرید این قطعه طلا شما باید مبلغ ۱۲۹ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان پرداخت کنید.
اجرت انواع طلا چقدر است؟
هر نوع طلا با توجه به طراحی، استفاده از سنگ‌ها و خصوصیات دیگر اجرت متفاوتی دارد. در این بخش به بررسی اجرت انواع طلا و نحوه محاسبه آن می‌پردازیم.
اجرت طلاهای زینتی
اجرت طلاهای زینتی به طراحی آنها بستگی دارد. به طور کلی، اگر زیورآلات طلایی با طراحی مینیمالیستی و ساده انتخاب کنید، اجرت ساخت آن معمولاً کمتر خواهد بود. از سوی دیگر اگر طراحی زیورآلات شما پر از جزئیات و ظریف‌کاری باشد، اجرت ساخت به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد.
در صورتی که طلاهای زینتی شما با سنگ‌های بدل تزئین شده باشند، باید توجه داشته باشید که هنگام خرید، هزینه کل وزن طلا را بر اساس طلای ۱۸ عیار پرداخت میکنید. اما در زمان فروش، وزن سنگ بدل از وزن طلا کسر میشود. به این ترتیب شما برای خرید این سنگ‌ها هزینه کردهاید اما در هنگام فروش این مبلغ به شما باز نمی‌گردد.
در مقابل اگر در زیورآلات شما از سنگ‌های قیمتی و اصل استفاده شده باشد، قیمت این سنگ‌ها بهصورت جداگانه محاسبه میشود. به عنوان مثال سنگ‌هایی مانند برلیان هنگام فروش از روی طلا جدا نمی‌شوند و بنابراین ارزش آنها نیز به قیمت کل طلا افزوده میشود.
اجرت شمش طلا
اجرت شمش طلا در ایران عموماً بین ۱ تا ۵ درصد از قیمت طلا محاسبه میشود. این درصد به صورت سالانه از طرف اتحادیه طلا و جواهر اعلام میشود. البته به چندین عامل بستگی دارد که هر کدام نقش مهمی در تعیین هزینه نهایی ایفا میکنند.
وزن شمش یکی از این عوامل کلیدی است؛ بهطور کلی شمشهای با وزن کمتر اجرت بیشتری دارند. به عبارت دیگر اگر شما یک شمش طلا با وزن کم خریداری کنید، اجرت آن بیشتر خواهد بود.
علاوه بر وزن عیار طلا نیز تأثیر بسزایی بر میزان اجرت دارد. معمولاً اجرت شمشهای طلای با عیار بالاتر کمتر است. بنابراین اگر به دنبال خرید شمش طلا هستید، توجه به این نکات میتواند به شما کمک کند تا تصمیم بهتری بگیرید و هزینه‌ها را به‌دقت محاسبه کنید.
انواع طلا بدون اجرت
طلاهای بدون اجرت، طلایی است که یا قبلا اجرت آن پرداخته شده یا کلا اجرت به آن تعلق نمی‌گیرد. این نوع طلاها به دلیل عدم نیاز به پرداخت اجرت ساخت، معمولاً گزینه‌های جذابی برای سرمایهگذاری به شمار می‌آیند. در ادامه به بررسی این انواع و مثال‌هایی از هر یک می‌پردازیم.
طلای دست دوم
طلای دست دوم به عنوان طلای بی‌اجرت معرفی میشود. این نوع طلا معمولاً از طریق خریداران قبلی به بازار باز میگردد و به همین دلیل نیازی به پرداخت اجرت ساخت ندارد. برای مثال اگر شما یک گردنبند طلای دست دوم را با وزن ۱۰ گرم خریداری کنید و قیمت روز طلا ۱۰۰ میلیون تومان باشد، شما فقط هزینه ۱۰۰ میلیون تومان را پرداخت خواهید کرد؛ بدون اینکه هزینه‌ای بابت اجرت ساخت اضافه شود.
طلای آبشده
این نوع طلا به شکل خالص و بدون هیچ طراحی خاصی در بازار موجود است و به همین دلیل اجرت ندارد و برای کسانی که به دنبال سرمایهگذاری مستقیم هستند؛ گزینه‌ای ایده‌آل محسوب میشود. فرض کنید شما یک کیلو طلای آب شده را با قیمت ۱۲۰ میلیون تومان خریداری میکنید. در اینجا شما تنها قیمت طلا را پرداخت میکنید و هیچ هزینه اضافی بابت اجرت نخواهید داشت.
البته این نوع از طلا ویژگی‌های خاص خودش را دارد؛ بهطور مثال در بازار سنتی که خرید و فروش به شکل حضوری انجام میشود، شما نمیتوانید طلای آبشده را زیر 10 گرم بخرید. ما در مقاله طلای آب شده چیست و آیا بهترین نوع طلا برای سرمایه گذاری است؟ به زوایای مختلف این نوع از طلا پرداخته‌ایم.
سکه طلا
سکه‌های طلا نیز معمولاً بدون اجرت محسوب میشوند. به عنوان مثال اگر شما یک سکه طلای ۱ گرمی را با قیمت ۳ میلیون تومان خریداری کنید، این مبلغ صرفاً شامل قیمت سکه است و نیازی به پرداخت اجرت ساخت نیست. هرچند که هزینه‌های دیگری مثل بستهبندی از شما دریافت میشود.
طلای با اجرت بخریم یا بدون اجرت؟
زمانی که شما طلای زینتی را خریداری میکنید، تنها هزینه طلای خام را پرداخت نمیکنید بلکه باید اجرت ساخت، مالیات بر ارزش افزوده و سود فروشنده را نیز در نظر بگیرید. برای مثال فرض کنید شما یک گردنبند طلای زینتی را به قیمت ۱۵ میلیون تومان خریداری میکنید. از این مبلغ ۲ میلیون تومان به اجرت ساخت و هزینه‌های جانبی اختصاص دارد.
حال اگر روزی تصمیم بگیرید این گردنبند را به فروش برسانید، اجرت ساخت از قیمت نهایی کسر میشود. بنابراین در فرض ثابت ماندن قیمت طلا، در نهایت شما فقط ۱۳ میلیون تومان بابت طلای خالص دریافت خواهید کرد.
در نتیجه این نوع طلا صرفا برای استفاده مناسب است و نه برای سرمایهگذاری.
اگر هدف شما از خرید طلا، سرمایهگذاری و حفظ ارزش دارایی‌هاست؛ خرید طلای بدون اجرت (مانند طلای آب شده یا طلای دست دوم) گزینه بهتری خواهد بود. در این حالت شما تنها قیمت طلای خام را پرداخت میکنید. به عنوان مثال فرض کنید یک کیلو طلای آب شده را به قیمت ۱۲۰ میلیون تومان خریداری میکنید. در اینجا تمام مبلغ صرفاً شامل قیمت طلاست و شما هیچ هزینه اضافی بابت اجرت نمی‌پردازید.
همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم؛ در بازار سنتی طلا، محدودیت برای خرید طلای آبشده وجود دارد. به این معنا که شما نمیتوانید کمتر از ده گرم طلای ذوب‌شده بخرید.
اما در بازار مدرن و آنلاین طلا این مساله حل شده است. شما میتوانید از حداقل ده سوت در وبسایت ملّی گلد طلای آب شده خریداری کنید و حتی در زمان افزایش قیمت آن را به سامانه نیز بفروشید.
اگر هدف شما از خرید طلا، کسب سود همراه با جلوگیری از کاهش ارزش پول باشد؛ ملّی گلد یک پیشنهاد ویژه نیز برایتان دارد. شما میتوانید با حداقل 25 گرم وارد صندوق سپرده‌گذاری ما بشوید. با این صندوق شما در پایان دوره یکساله 11 درصد سود طلایی دریافت میکنید. سود و سپرده اولیه شما در قالب طلای آب شده تحویل داده میشود که حتی از افزایش قیمت روز طلا نیز بهره ببرید.
برای شروع کار فقط لازم است ثبت نام کنید. به همین راحتی!
سوالات متداول
اجرت طلا به چه معناست؟
اجرت ساخت طلا هزینه‌ای است که خریدار بهعنوان پاداش هنر و زحمت طلاساز برای خلق قطعه‌ای زینتی پرداخت میکند و بسته به پیچیدگی طرح، ظرافت و استفاده از سنگ‌های قیمتی متغیر است.
اجرت ساخت طلا چگونه محاسبه میشود؟
اجرت ساخت طلا به روش‌های متفاوتی محاسبه میشود. اجرت میتواند بهصورت درصدی از قیمت خالص طلا، مبلغ ثابت به ازای هر گرم یا ترکیبی از این دو باشد.
عرف اجرت طلا چقدر است؟
میزان اجرت کاملا متغیر است. اما به صورت حدودی در بازه‌ای بین 20 تا 40 درصد را شامل میشود.
