
چگونه پس انداز کنیم؟ ۵ روش جدید و کاربردی در سال ۱۴۰۴

زمان تقریبی مطالعه 11 دقیقه
برای همه ما پیش آمده است که به خودمان قول دادهایم کمی پول کنار بگذاریم اما همیشه چیزی پیش میآمد و برنامههای مالی از هم میپاشید. گاهی خریدهای ناگهانی، گاهی هزینههای غیرمنتظره و گاهی هم وسوسه خرج کردن برای چیزهایی که شاید چندان ضروری نبودند.
اما پسانداز دیگر فقط یک توصیه کلیشهای برای روز مبادا نیست بلکه ابزاری است که آینده را میسازد. در سال ۱۴۰۴، با تغییر سبک زندگی و الگوهای اقتصادی، روشهای سنتی کنار گذاشتن پول دیگر کافی نیستند. نیاز به راهکارهایی داریم که هم انعطافپذیر باشند و هم با جریان زندگی روزمره هماهنگ شوند.
در این مقاله میخواهیم ۵ روش تازه و کاربردی را بررسی کنیم که میتوانند شما را از یک ذخیره مالی ناچیز، به سرمایهای پایدار برسانند. روشهایی که حتی اگر درآمد کمی داشته باشید، باز هم به شما کمک میکنند گامبهگام ثروت خود را بسازید. اگر همیشه فکر میکردید پسانداز کردن سخت و محدودکننده است، این راهکارها نظرتان را تغییر خواهند داد.
چرا پسانداز در سال ۱۴۰۴ اهمیت بیشتری دارد؟
در روزگاری که قیمتها بیوقفه تغییر میکنند و هزینههای زندگی هر سال بیشتر از قبل میشود، پسانداز یک ضرورت است. اگر در سالهای گذشته امکان داشت با درآمد ماهانه هزینهها را مدیریت کرد، امروز این امکان کمتر شده و بدون یک برنامهریزی مالی دقیق، عبور از بحرانهای اقتصادی دشوار خواهد بود. پس اگر امروز راهی برای کنار گذاشتن بخشی از درآمد پیدا نکنید، در آینده هزینههای پیشبینینشده میتوانند شما را از مسیر اهداف مالیتان دور کنند.
افزایش هزینههای زندگی و کاهش ارزش پول
برای درک اهمیت پسانداز کافی است نگاهی به روند تغییر قیمتها در سالهای اخیر بیندازیم. در سال ۱۳۹۹ قیمت یک کیلوگرم برنج درجه یک حدود ۳۰ هزار تومان بود اما در سال ۱۴۰۳ این رقم به بیش از ۲۰۰ هزار تومان رسید. اگر فردی در گذشته برای یک سال مصرف خانوار خود ۱۰ میلیون تومان کنار گذاشته بود، امروز برای خرید همان مقدار برنج به ۶۵ میلیون تومان نیاز دارد.
این افزایش قیمتها تنها محدود به مواد غذایی نیست. هزینه اجاره مسکن، پوشاک و حتی خدمات پزشکی همواره در حال افزایش است. در چنین شرایطی، تنها کسانی که بخشی از درآمد خود را ذخیره کردهاند یا سرمایهگذاری هوشمندانه داشتهاند، میتوانند فشار اقتصادی را مدیریت کنند.
بحرانهای غیرمنتظره و نیاز به صندوق اضطراری
تصور کنید در سال ۱۴۰۴، فردی با درآمد ۱۵ میلیون تومان در ماه دچار یک مشکل پزشکی ناگهانی شود که هزینه درمان آن حدود ۵۰ میلیون تومان باشد. بدون داشتن یک صندوق اضطراری، او مجبور خواهد شد از دوستان و آشنایان قرض بگیرد یا داراییهای ضروری خود را بفروشد. اما اگر این فرد در سالهای قبل، ماهانه تنها یک میلیون تومان پسانداز کرده بود؛ امروز میتوانست بدون استرس مالی، هزینه درمان خود را تامین کند.
پس انداز مقدمه سرمایهگذاری است؛ اگر نمیدانید با توجه به وضعیت مالی خود سرمایه گذاری باید انتخاب شما باشد یا پس انداز، مقاله تفاوتهای سرمایه گذاری و پس انداز را بخوانید.

آیا میتوان با درآمد کم هم پسانداز کرد؟
برای بسیاری از افراد، پسانداز کردن با درآمد کم غیرممکن به نظر میرسد. وقتی هزینههای زندگی هر روز افزایش پیدا میکند و درآمد تغییر چندانی ندارد، طبیعی است که تصور کنیم پولی برای کنار گذاشتن باقی نمیماند. اما حقیقت این است که حتی با مبالغ کم هم میتوان یک پسانداز مطمئن داشت، به شرط آنکه روش درستی برای مدیریت مالی انتخاب شود.
درواقع پسانداز کردن ارتباطی با میزان درآمد ندارد، بلکه به شیوه مدیریت هزینهها و عادتهای مالی افراد بستگی دارد. حتی با درآمد کم میتوان با برنامهریزی اصولی، مبالغی را ذخیره کرد و به مرور زمان به سرمایهای ارزشمند تبدیل نمود.
فرض کنید فردی با حقوق ۱۰ میلیون تومان در ماه، تمام درآمد خود را بدون برنامهریزی خرج میکند و همیشه در پایان ماه با کمبود بودجه روبهرو میشود. از طرف دیگر فردی با حقوق ۸ میلیون تومان، تصمیم میگیرد هر ماه ۵۰۰ هزار تومان پسانداز کند. در نگاه اول شاید این مبلغ ناچیز به نظر برسد اما پس از یک سال، این فرد ۶ میلیون تومان ذخیره خواهد داشت.
پس مهم نیست که چقدر درآمد دارید بلکه مهم این است که چگونه آن را مدیریت میکنید. اگر از امروز با مبالغ کوچک شروع کنید، در آینده از نتایج آن شگفتزده خواهید شد. در ادامه بهترین روشهای پس انداز در سال ۱۴۰۴ را معرفی میکنیم.
فرمول پس انداز ۵۰/۳۰/۲۰
روش ۵۰/۳۰/۲۰ یکی از سادهترین و کاربردیترین الگوهای بودجهبندی است که میتواند مسیر مدیریت مالی را شفاف و عملی کند. در فرمول ۵۰/۳۰/۲۰، شما درآمد خود را به سه بخش تقسیم میکنید: ۵۰٪ برای نیازهای اساسی، ۳۰٪ برای خواستهها و ۲۰٪ برای پسانداز و سرمایهگذاری. این مدل به شما کمک میکند بدون فشار مالی، تعادل بین هزینهها و پسانداز را حفظ کنید.
این مدل بودجهبندی برای بسیاری از افراد مفید است، اما برای کسانی که هزینههای ضروری آنها بیش از ۵۰٪ درآمدشان است (مثلاً اجارهنشینها در شهرهای گران) نیاز به تعدیل دارد. در چنین شرایطی میتوان سهم خواستهها را کاهش داد یا بهدنبال افزایش درآمد بود.
مهمترین نکته در اجرای این روش، پایبندی به آن در بلندمدت است. اگر این مدل را با توجه به شرایط خود تنظیم کنید، میتوانید هم از زندگی لذت ببرید و هم آینده مالی خود را تضمین کنید.
چگونه ۵۰٪ درآمد را به نیازهای ضروری اختصاص دهیم؟
نیازهای ضروری شامل هزینههایی است که بدون آنها زندگی روزمره مختل میشود. این هزینهها شامل اجاره یا قسط خانه، خوراک، قبوض آب و برق، هزینههای حملونقل و بیمه درمانی است.
۳۰٪ برای خواستهها؛ چقدر میتوانیم برای تفریح هزینه کنیم؟
این بخش به هزینههایی اختصاص دارد که ضروری نیستند اما کیفیت زندگی را افزایش میدهند. هزینههایی مانند خرید لباسهای غیرضروری، سفر، رفتن به رستوران یا اشتراک پلتفرمهای سرگرمی مانند فیلم و موسیقی در این دسته قرار میگیرند.
۲۰٪ پسانداز؛ چگونه آینده مالی خود را تضمین کنیم؟
این بخش شامل ذخیره پول برای روزهای غیرمنتظره، سرمایهگذاری و برنامهریزی برای آینده است. میتوان این مبلغ را در صندوقهای سرمایهگذاری، خرید اوراق بهادار یا ایجاد یک حساب اضطراری نگه داشت.
به طور مثال فرض کنید فردی ۱۵ میلیون تومان درآمد ماهانه دارد. طبق این مدل، باید ۷.۵ میلیون تومان را برای هزینههای اساسی در نظر بگیرد؛ ۴.۵ میلیون تومان برای تفریح و ۳ میلیون تومان را به پسانداز اختصاص دهد.
روش پسانداز ۷۰/۳۰
روش ۷۰/۳۰ یک الگوی مالی انعطافپذیر است که ۷۰ درصد از درآمد را به هزینههای ضروری، سبک زندگی و تفریحات اختصاص داده و ۳۰ درصد باقیمانده را برای پسانداز و سرمایهگذاری در نظر میگیرد.
در این روش، ۷۰ درصد درآمد شامل تمام هزینههای روزمره زندگی، از جمله اجاره مسکن، خرید مایحتاج، حملونقل، بیمه و حتی تفریحات میشود. اما نکته مهم اینجاست که ۳۰ درصد باقیمانده نباید بدون برنامه مصرف شود؛ بلکه به سه بخش اصلی تقسیم میشود:
۱۰ درصد برای پسانداز کوتاهمدت (مانند صندوق اضطراری)
۱۰ درصد برای سرمایهگذاری (مانند خرید طلا یا سهام)
۱۰ درصد برای امور خیریه یا کمک به خانواده
فرض کنید فردی درآمد ماهانه ۱۵ میلیون تومان دارد. بر اساس این روش:
۷۰ درصد برای هزینههای روزانه: ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
۱۰ درصد برای پسانداز کوتاهمدت: ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
۱۰ درصد برای سرمایهگذاری: ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
۱۰ درصد برای امور خیریه یا کمک به خانواده: ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
این مدل به افراد کمک میکند که علاوه بر تأمین هزینههای روزمره، پسانداز و سرمایهگذاری را نیز به بخشی از عادات مالی خود تبدیل کنند.
روش ۵۰/۳۰/۲۰ برای کسانی که هزینههای زندگی کمتری دارند، مناسبتر است؛ اما روش ۷۰/۳۰ انعطاف بیشتری برای کسانی که هزینههای جاریشان بالاتر است، فراهم میکند.

روش پسانداز تصاعدی؛ چطور هر ماه بیشتر پسانداز کنیم؟
مشکل بسیاری از افراد این است که هر زمان که میخواهند پسانداز کنند، با ناامیدی مواجه میشوند چون با تغییرات هزینهها و نیازهای جدید برنامه ریزی مالی آنها بهم میریزد. روش پسانداز تصاعدی یک راه حل هوشمندانه است که به شما این امکان را میدهد که به تدریج و بدون فشار ناگهانی، هر ماه مقدار بیشتری را پسانداز کنید.
با استفاده از روش پسانداز تصاعدی، شما میتوانید با مبلغ کمی شروع کرده و هر ماه این مقدار را افزایش دهید. این افزایش میتواند بر اساس درصدی از درآمد شما، یک مبلغ ثابت یا به اندازه افزایش درآمدتان باشد. این روش تدریجی باعث میشود که بدون فشار مالی، به مرور زمان مقدار قابلتوجهی را جمعآوری کنید و کنترل بیشتری بر وضعیت مالی خود داشته باشید.
برای مثال فرض کنید کسی با درآمد ماهیانه ۱۲ میلیون تومان، از روش پسانداز تصاعدی استفاده میکند:
- در ماه اول، ۳۰۰ هزار تومان پسانداز میکند.
- در ماه دوم، ۴۰۰ هزار تومان.
- در ماه سوم، ۵۰۰ هزار تومان، و به همین ترتیب.
در پایان یک سال بدون احساس فشار مالی زیاد، میتواند مجموعاً ۱۰ میلیون تومان پسانداز کند. برای اجرای این روش، از یک مبلغ آغازی که برای شما راحت است شروع کنید و هر ماه میزان پساندازتان را با یک درصد کمی افزایش دهید. همچنین میتوانید از یک حساب جداگانه برای پسانداز استفاده کنید تا انگیزه بیشتری برای ادامه آن داشته باشید.
روش پسانداز پلهای؛ راهکاری عملی برای مدیریت مالی در دوران افزایش درآمد
در دنیایی که نوسانات اقتصادی و تغییرات درآمدی اجتنابناپذیر است، پسانداز کردن به روشهای انعطافپذیر، ضرورتی انکارناپذیر محسوب میشود. یکی از این روشها، پسانداز پلهای است که به افراد کمک میکند همزمان با افزایش درآمد، میزان پسانداز خود را نیز بالا ببرند. این شیوه نهتنها برای افراد با درآمد متغیر کاربرد دارد، بلکه گزینهای مناسب برای کارمندان و صاحبان مشاغل آزاد است که به مرور زمان درآمدشان افزایش مییابد.
روش پسانداز پلهای چیست؟
پسانداز پلهای، روشی است که بر اساس آن، با هر افزایش در درآمد، درصدی از این افزایش به پسانداز اختصاص داده میشود تا هم سطح زندگی بهبود یابد و هم اندوختهای مطمئن برای آینده شکل بگیرد.
این روش دارای ساختاری تدریجی است. فرض کنید فردی با درآمد ۱۰ میلیون تومان در ماه، تصمیم میگیرد ۱۰ درصد از درآمد خود را پسانداز کند؛ یعنی ماهانه ۱ میلیون تومان کنار بگذارد. حال اگر پس از شش ماه، درآمد او به ۱۲ میلیون تومان افزایش یابد، باید درصد مشخصی از این افزایش درآمد (مثلاً ۵۰ درصد از افزایش حقوق) را به پسانداز اختصاص دهد. در این حالت، پسانداز جدید او برابر خواهد بود با ۲ میلیون تومان.
با این روش، فرد هم قدرت خرید بیشتری خواهد داشت و هم میزان پسانداز خود را متناسب با رشد مالیاش افزایش میدهد.
پسانداز پلهای برای افراد با درآمد نامنظم، کارمندان در حال رشد، فریلنسرها و صاحبان کسبوکارهای نوپا که بهمرور شاهد افزایش درآمد خود هستند، روشی کارآمد محسوب میشود. همچنین این روش برای افرادی که به تازگی وارد بازار کار شدهاند و قصد دارند به تدریج فرهنگ مالی درستی برای خود ایجاد کنند، توصیه میشود.
روش بودجهبندی صفر (Zero-Based Budgeting)
در بودجهبندی صفر، درآمد ماهانه کاملاً تقسیمبندی میشود؛ به این معنا که هر مبلغ ورودی، چه برای هزینههای روزمره، چه برای پسانداز و چه برای سرمایهگذاری، از قبل برنامهریزی شده است. در این مدل، هدف این است که مجموع هزینهها، پساندازها و سرمایهگذاریها برابر با کل درآمد باشد تا از هدررفت پول جلوگیری شود.
فرض کنید فردی با درآمد ۱۸ میلیون تومان در ماه، از روش بودجهبندی صفر استفاده کند. او برای هر بخش از زندگی خود، مبلغ مشخصی در نظر میگیرد:
هزینههای ضروری (مسکن، خوراک، حملونقل، قبوض): ۹ میلیون تومان
تفریحات و سرگرمی: ۲ میلیون تومان
پسانداز ماهانه: ۳ میلیون تومان
سرمایهگذاری در طلا و صندوقهای سرمایهگذاری: ۳ میلیون تومان
کمک به خانواده و امور خیریه: ۱ میلیون تومان
در این مدل، تمام ۱۸ میلیون تومان کاملاً برنامهریزیشده تخصیص داده شده و هیچ مبلغی بدون هدف باقی نمانده است.
اگر درآمد شما گاهی بدون برنامه خرج میشود، بودجهبندی صفر میتواند نظم مالی را ایجاد کند. برای کارمندان و مشاغل با حقوق مشخص، این روش راهکاری عملی برای جلوگیری از خرجهای غیرضروری است.
در ضمن اگر برای خرید خانه، ماشین، یا یک سرمایهگذاری بلندمدت برنامهریزی کردهاید، این روش به شما کمک میکند سریعتر به هدفتان برسید. همچنین در این روش، حتی بازپرداخت وامها و اقساط نیز بهعنوان یک هزینه در نظر گرفته میشود، بنابراین احتمال عقبافتادگی از پرداختها کاهش مییابد.
کدام روش پس انداز برای شما مناسبتر است؟
انتخاب روش مناسب برای پسانداز به شرایط مالی، میزان درآمد، الگوی هزینهها و اهداف فردی بستگی دارد. با توجه به شیوههای ارائهشده، میتوان گفت:
اگر درآمد شما ثابت است و هزینههای ضروری بخش زیادی از آن را در بر میگیرد، روش بودجهبندی صفر (Zero-Based Budgeting) یا ۷۰/۳۰ مناسبتر خواهد بود. این روشها به شما کمک میکنند تا هر ریال درآمدتان را به درستی تخصیص دهید و هیچ مبلغی بدون برنامه باقی نماند.
اگر درآمد متغیری دارید (مثل فریلنسرها یا مشاغل آزاد)، روش پسانداز پلهای گزینه بهتری است. این روش باعث میشود متناسب با افزایش درآمد، میزان پسانداز شما نیز افزایش پیدا کند، بدون اینکه فشار مالی زیادی بر شما وارد شود.
اگر ترجیح میدهید پساندازتان را بهصورت تدریجی افزایش دهید، روش تصاعدی برای شما مناسب خواهد بود. این روش فشار مالی زیادی ایجاد نمیکند و شما میتوانید با مبالغ اندک شروع کرده و به مرور میزان پسانداز خود را افزایش دهید.
اگر میخواهید ساختار مشخصی برای هزینهها و پسانداز خود داشته باشید، روش ۵۰/۳۰/۲۰ گزینه خوبی است. البته این مدل برای کسانی که هزینههای زندگی آنها بالاتر از ۵۰٪ درآمدشان است، نیاز به تعدیل دارد.

چگونه یک مدل پسانداز شخصیسازیشده داشته باشیم؟
برای طراحی یک مدل پسانداز متناسب با شرایط مالی خود، میتوانید مراحل زیر را طی کنید:
۱. تحلیل وضعیت مالی خود
- میزان درآمد ماهانه خود را مشخص کنید.
- بررسی کنید که چه مقدار از درآمدتان صرف هزینههای ضروری، غیرضروری و پسانداز میشود.
- بدهیها و اقساط را در نظر بگیرید.
۲. انتخاب یک روش پایهای و تنظیم آن
- اگر هزینههای ضروری شما زیاد است، روش بودجهبندی صفر یا ۷۰/۳۰ را انتخاب کنید.
- اگر درآمد متغیری دارید، از روش پسانداز پلهای استفاده کنید.
- اگر ترجیح میدهید تدریجی و بدون فشار مالی پسانداز کنید، روش تصاعدی یا ۱۰ درصد طلایی برای شما مناسب است.
۳. تطبیق مدل پسانداز با شرایط زندگی
- ممکن است مدل ۵۰/۳۰/۲۰ برای شما قابل اجرا نباشد، پس میتوانید نسبتها را تغییر دهید (مثلاً ۶۰/۲۵/۱۵ یا ۷۰/۲۰/۱۰).
- برای کاهش فشار، پسانداز را از ابتدا در بودجهبندی خود بگنجانید، نه از باقیمانده درآمد.
- حتماً بخشی از پسانداز را به سرمایهگذاری اختصاص دهید تا ارزش آن در برابر تورم حفظ شود.
۴. پایبندی به مدل و بررسی ماهانه آن
- در پایان هر ماه بررسی کنید که آیا توانستهاید به میزان تعیینشده پسانداز کنید یا خیر.
- در صورت نیاز، نسبتهای بودجه را بازبینی کنید و روش خود را اصلاح نمایید.
۵. استفاده از ابزارهای کمککننده
- از اپلیکیشنهای مدیریت مالی برای ثبت درآمد و هزینههای خود استفاده کنید.
- حساب جداگانهای برای پسانداز باز کنید تا وسوسه خرج کردن آن کاهش یابد.
- از روشهای خودکارسازی پسانداز (مثل انتقال خودکار ۱۰ درصد از حقوق به حساب دیگر) بهره ببرید.
پسانداز؛ گام اول برای امنیت مالی
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، پسانداز کردن یک ضرورت برای بقا در شرایط اقتصادی ناپایدار است. اما تنها کنار گذاشتن پول کافی نیست بلکه باید آن را در مسیری قرار داد که ارزش خود را در برابر تورم حفظ کند و حتی افزایش یابد.
بسیاری از ما تجربه کردهایم که با وجود پسانداز، قدرت خرید ما به مرور کاهش یافته است. دلیل این موضوع ساده است: پول نقد در حساب بانکی، در برابر تورم آسیبپذیر است. بنابراین پسانداز کردن فقط گام اول برای ایجاد ثبات مالی است. اما گام دوم و مهمتر، تبدیل این پسانداز به داراییهایی است که ارزش آنها در طول زمان حفظ شود.
چرا سرمایهگذاری در داراییهای پایدار ضروری است؟
تورم مداوم باعث کاهش ارزش پول میشود. اگر امروز ۱۰ میلیون تومان در حساب خود نگهدارید، یک سال بعد ارزش واقعی آن کمتر خواهد بود.
سرمایهگذاریهای هوشمند میتوانند ارزش پول شما را حفظ کرده و حتی افزایش دهند. به همین دلیل، نگهداشتن پسانداز در قالب داراییهای ارزشمند مثل طلا، زمین، سهام یا صندوقهای سرمایهگذاری ضروری است.
طلا یکی از امنترین گزینههای سرمایهگذاری است. برخلاف پول نقد، طلا در طول تاریخ همواره ارزش خود را حفظ کرده و در دورههای بحران اقتصادی، حتی افزایش قیمت داشته است.
در بین انواع راههایی که وجود دارد، طلای آبشده یکی از بهترین راهکارها برای حفظ ارزش پول در برابر تورم است. چرا که کارمزد و اجرت ندارد؛ قیمت آن به نرخ جهانی طلا وابسته است؛ بنابراین در صورت افزایش قیمت طلا، ارزش دارایی شما نیز افزایش خواهد یافت. همچنین بهراحتی قابل خرید و فروش است؛ طلای آبشده همیشه بازار تقاضای فعالی دارد و میتوان آن را سریعاً به پول نقد تبدیل کرد.
ملّی گلد یکی از معتبرترین و مطمئنترین مراکز برای خرید طلای آبشده است. این سامانه امکان خرید طلای آب شده با کمترین کارمزد و بالاترین شفافیت را فراهم میکند. شما میتوانید به جای اینکه هر ماه مبلغی را به صورت ریالی پس انداز کنید، در اپلیکیشن خرید و فروش طلای آب شده ملّی گلد از ۱۰ سوت (کمتر از صد هزار تومان) طلا بخرید تا در برابر تورم بیمه باشید. همچنین از ۳۰ سوت به بالا میتوانید طلای خود را به صورت سکه پارسیان، شمش و قطعات طلای آب شده نیز تحویل بگیرید.
شرایط اقتصادی امروز سختتر از همیشه است؛ از راههای امن مبارزه با آن غافل نشوید!
سوالات متداول
چگونه میتوان پسانداز را به یک عادت پایدار تبدیل کرد؟
برای تبدیل پسانداز به یک عادت، مبلغی ثابت (مثلاً ۱۰ درصد از درآمد) را در ابتدای هر ماه کنار بگذارید، نه از باقیمانده حقوق. همچنین، استفاده از حساب جداگانه یا سرمایهگذاری در طلا میتواند به شما کمک کند تا وسوسه خرج کردن را کاهش دهید.
پسانداز بهتر است یا سرمایهگذاری؟
پسانداز گام اول برای امنیت مالی است، اما برای حفظ ارزش پول، باید آن را به داراییهای پایدار مانند طلا، سهام یا صندوقهای سرمایهگذاری تبدیل کنید. طلای آبشده یکی از بهترین گزینههاست، زیرا ارزش آن در برابر تورم حفظ میشود.
آیا میتوان با درآمد کم هم طلای آبشده خرید؟
بله، در ملّی گلد امکان خرید طلای آبشده از ۱۰ سوت (کمتر از صد هزار تومان) وجود دارد. این روش به شما اجازه میدهد حتی با مبالغ اندک، پسانداز خود را به دارایی ارزشمند تبدیل کنید.
