
رونق ذخایر طلا در ایران؛ واقعیتها و حاشیههای یک ماجرا

در شرایطی که تحریمهای اقتصادی همچنان پابرجا هستند، ایران موفق شده است ذخایر طلای خود را به شکلی بیسابقه افزایش دهد. آمارها نشان میدهد که طی ده ماه نخست امسال، بیش از ۸۱ تن شمش طلا وارد کشور شده که در مقایسه با سال گذشته ۳۰۰ درصد رشد داشته است. این روند ایران را در کنار قدرتهای اقتصادی بزرگی همچون چین، هند، آمریکا و امارات در فهرست برترین واردکنندگان طلا در جهان قرار داده است. از سوی دیگر کشف ۱۹۰ تن ذخایر جدید طلا در هشت سال اخیر، موقعیت بانک مرکزی را در زمینه پشتوانه پولی بیش از پیش تقویت کرده است.
اما در میان این گزارشهای مثبت، برخی ادعاها درباره گم شدن ۶۱ تن طلا در کشور مطرح شده که ابهامات فراوانی را به همراه داشته است. این شایعات زمانی قوت گرفت که برخی فعالان رسانهای به تفاوت آمارهای رسمی گمرک و میزان عرضه طلا توسط بانک مرکزی اشاره کردند.
پشت پرده اختلاف آمارها؛ طلا گم شده یا در گردش است؟
واقعیت این است که واردات طلا در ایران تنها به بانک مرکزی محدود نمیشود. صادرکنندگان و مسافران نیز مطابق قوانین جاری، امکان واردات طلا را دارند. بخشی از این طلا در راستای تعهدات ارزی صادرکنندگان وارد کشور شده، بخشی نیز از طریق مسافران به شکل قانونی وارد شده است. از سوی دیگر قسمت قابل توجهی از این میزان، جزو ذخایر بینالمللی بانک مرکزی است و هرگز به بازار داخلی تزریق نشده است.
همچنین بخش زیادی از این طلا در قالب سکه و جواهرات در میان مردم قرار دارد. به همین دلیل اختلاف میان آمار واردات طلا و طلای عرضهشده توسط بانک مرکزی نهتنها غیرعادی نیست بلکه نشانگر روند طبیعی گردش این فلز گرانبها در ساختار اقتصادی کشور است.
سودجویان خارجی و تلاش برای ایجاد التهاب در بازار طلا
در حالی که ایران با افزایش ذخایر طلای خود، پشتوانهای محکم برای نظام مالی ایجاد کرده، برخی جریانهای خارجی در تلاشاند با انتشار اطلاعات جهتدار، این نقطه قوت را به چالش بکشند. نمونهای از این تلاشها را میتوان در توییت اخیر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی مشاهده کرد. وی با انتشار مطلبی به زبان فارسی مردم را به تبدیل داراییهای خود به طلا و ارز ترغیب کرده و تلاش کرده است تا التهابی کاذب در بازارهای مالی ایران ایجاد کند.
این موضعگیری، نشاندهنده نگرانی دشمنان ایران از افزایش توان اقتصادی کشور در حوزه ذخایر راهبردی است. در شرایط کنونی، تنها کسانی از تشویش بازار طلا و ارز در ایران سود میبرند که در پی تضعیف ثبات اقتصادی کشور هستند.
با در نظر گرفتن مسیرهای متنوع ورود و گردش طلا در کشور، مشخص میشود که ادعای گم شدن ۶۱ تن طلا نهتنها پایه و اساسی ندارد بلکه ناشی از ناآگاهی از فرآیندهای اقتصادی و ذخیرهسازی این فلز ارزشمند است. افزایش ذخایر طلا در کنار کشف ذخایر جدید در معادن داخلی، نشاندهنده تقویت بنیانهای اقتصادی کشور است. در چنین شرایطی حفظ آرامش و جلوگیری از تأثیرپذیری از فضاسازیهای هدفمند، عاملی کلیدی در تداوم این مسیر خواهد بود.
